Tussen de coronagolven door zijn de vestigingen van de Bibliotheek Salland steeds open geweest. Af en toe vroegen we via de nieuwsbrief en met posters op de muren en ramen aandacht voor weer een gewijzigde maatregel. Meer of minder mensen tegelijk binnen, een mondkapje dat wel of juist niet meer verplicht was, we hebben jullie geduld als bezoeker aardig op de proef gesteld.
Tegelijk was het heel fijn dat de overheid in de laatste lockdown besloot de bibliotheken aan te merken als essentiële dienstverlening. We mochten dus openblijven. Ook al waaide er afgelopen winter een zoveelste grimmige besmettingsgolf over het land, we konden tenminste zorgen voor leesvoer, kennis, vermaak, ontwikkeling, inspiratie en troost. Met alle opeenvolgende en al dan niet gedeeltelijke sluitingen en openingen is een helder beeld van de bezoekersaantallen in 2021 niet zo gemakkelijk te geven – het is ook niet heel relevant om het te vergelijken met reguliere jaren.
Afhaalbieb
In 2020 ontwikkeld en uitgerold, in 2021 wegens succes verlengd. We hebben de afhaalbieb wanneer dat nodig was gewoon weer opengesteld. Leners konden via de website een aanvraag doen voor een tasje boeken om af te halen. Wie dat liever had kon ook altijd gewoon bellen. Op de foto hierboven zie je hoeveel tassen met boeken er dagelijks alleen al in Raalte klaarstonden.
E-books en luisterboeken
De uitleningen van e-books bleven in 2021 op hetzelfde hoge niveau als 2020, met 26 940 t.o.v. 26 850 uitleningen. ’t Hooge Nest van Roxane van Iperen was de toptitel, terwijl De meeste mensen deugen van Rutger Bregman, de nummer 1 van vorig jaar, dit jaar op nummer 2 bleef. De enorme stijging van e-books afgelopen jaar wordt nu dubbel en dwars herhaald zichtbaar bij de luisterboeken: van 2 081 naar 8 058, een verviervoudiging.
Na de succesvolle editie in Raalte vorig jaar kwam de App-Tour van de Koninklijke Bibliotheek dit jaar in Ommen. Op zaterdag 9 oktober konden bibliotheekbezoekers zich laten helpen en voorlichten bij het lenen en lezen van e-books en luisterboeken via e-reader en de speciale app van de Online Bibliotheek.
De Bibliotheek is van iedereen. Zonder lid te zijn kan iedereen in de Bibliotheek terecht voor informatie, om te lezen, te leren en te ontmoeten. Landelijk is het streven om het aantal gebruikers van de Bibliotheek te laten groeien van 4 miljoen leden naar 8 miljoen actieve gebruikers. Tegelijkertijd waardeert de Bibliotheek Salland het, zoals elke andere bibliotheek, om zo veel mogelijk betalende leden te hebben. Betalende leden mogen boeken lenen en mogen gebruikmaken van een veel uitgebreider aanbod. Lidmaatschapsgelden zijn naast gemeentelijke subsidie een belangrijk onderdeel van onze baten en maken het mogelijk om onze dienstverlening uit te breiden en te verbeteren.
In de laatste twee maanden van 2021 hielden we een grote campagne om nieuwe leden te werven. We beschikken over onderzoeksgegevens over de sociale, economische en cultureel-maatschappelijke achtergrond van de inwoners van onze gemeentes. We keken hoe sterk deze groepen al in ons ledenbestand aanwezig waren. De grootste kansen voor het werven van nieuwe leden zagen we in de groepen van zogeheten ‘gezellige emptynesters’ en bij de ouders van jonge kinderen in drie andere groepen. We ontwikkelden een campagne die in toon en uitingen helemaal was afgestemd op de onderwerpsvoorkeuren, favoriete bezigheden en manieren van mediagebruik bij deze doelgroepen. Het bijbehorende aanbod was een jaar lang lid worden voor half geld. Tijdens de twee actiemaanden groeide het totaalaantal leden boven 18 jaar met 2 procent; de groei per maand was het veertienvoudige van de groei in andere maanden.
De bieb, een podium voor schrijvers
Begin 2021 kondigde De Schrijverscentrale, het bekendste boekingskantoor voor optredens van schrijvers, een bijzondere steunmaatregel aan. Bibliotheken die een online of hybride schrijversoptreden wilden organiseren, konden een deel van het honorarium gesubsidieerd krijgen. Wij boekten Annejet van der Zijl voor donderdag 20 mei. In de bieb in Raalte bouwden we een tv-studio-achtige setting en programmamanager Jetze Dam interviewde haar voor de camera. Van tevoren meldden zich bijna 200 mensen aan; de videoweergave werd (als livestream en als opgeslagen video) 350 keer gestart.
Tussen juni en november is de samenleving, onder inachtneming van gerichte coronamaatregelen, geopend geweest. Hierdoor hebben we ook een paar mooie live-evenementen kunnen organiseren. Op donderdag 9 én op donderdag 30 september beklom Pauline Broekema het podium in respectievelijk Ommen en Raalte. De eerste lezing gaf ze over verslaggeving, taal en schrijven, in de tweede ging ze in op het doen van historisch onderzoek. We mochten op beide locaties goedgevulde zalen met blij publiek verwelkomen.
Bijzondere vermelding verdient ook het optreden van Jan Brokken en het daaromheen georganiseerde Literair Festival Wijhe, op donderdag 21 oktober. In Wijhe hebben we een kleine vestiging, die draait op beperkte middelen en geheel wordt gerund door vrijwilligers. De Stichting Vrienden van de Wijhese Bibliotheek, niet verbonden aan onze organisatie, neemt regelmatig het initiatief om een subsidie aan te vragen, een bekende schrijver te boeken en diens optreden aan te vullen tot een avondvullende culturele activiteit die altijd goed bezocht wordt.
Tot slot nog een bijzondere samenwerking: de Vertelkring Sprekend Raalte, een gezelschap van verhalenvertellers, komt maandelijks bijeen in de bibliotheek in Raalte. Op 10 november hadden zij Hassan Kaddour te gast. Kaddour komt uit Syrië, woont in Olst en verwerkt in zijn gedichten zijn ervaringen als vluchteling en nieuwe Nederlander.
Boeken naar Caribisch Nederland
Voor het eerst deden we mee aan de actie die de Koninklijke Bibliotheek (KB) al een paar jaar voert. Van bibliotheken in het hele land worden ladingen afgeschreven boeken ingezameld, die naar bibliotheken in het Caribisch deel van Nederland worden verscheept. Boeken zijn daar erg duur, terwijl hier veel boeken in relatief goede staat worden afgeschreven. Bij Nederlandse bibliotheken is een levensduur van vijf jaar voor een boek gebruikelijk, daarna wordt het uit de collectie gehaald. Een groeiende groep bibliotheken doet mee aan dit project; de organisatie van het geheel ligt in handen van Biblionef. We vinden het prachtig dat we kunnen bijdragen aan betere bibliotheekcollecties op de eilanden. Dit jaar hebben we een grote zending jeugdboeken en een doos Engelstalige boeken kunnen bijdragen.
