Roelof Prins:

'Door mijn ontwikkeling doe ik nu dingen die ik nog nooit heb gedaan.'

Foto: Bertil van Wieren

Taalles veranderde het leven van Roelof Prins

Eén op de negen Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar heeft moeite met lezen, schrijven of rekenen. Roelof Prins uit Dedemsvaart was er daar één van. Op zijn 63e besluit hij naar taalles te gaan. En dat verandert zijn leven!

Altijd weer die taal
Roelof, timmerman van beroep, kon zich op zich wel redden in zijn werk. ‘De meeste collega’s hadden niet in de gaten dat ik moeite had met lezen en schrijven. Ik deed er dan ook alles aan om het niet te laten merken en ik zorgde er continu voor dat ik niet hoefde te schrijven. Maar ik had er zelf wel last van. Ik schaamde me en werd er verlegen van. Vroeger had ik al een hekel aan lezen en schrijven, omdat ik het slecht kon. Al vanaf de lagere school was dat mijn handicap. Ik wilde wel doorleren om uitvoerder te worden, maar dat heb ik niet gedaan. Dan zou ik de hele tijd op mijn tenen moeten lopen, omdat ik dan nog meer met taal bezig moest zijn. Gewoon doorwerken als timmerman was makkelijker. Toen ik in de werkplaats werkte, kwamen er steeds meer computergestuurde machines. Ik was bang om dingen verkeerd in te tikken. Dan deed de machine niet wat ik wilde en moest ik er hulp bij vragen.’

‘Niet alleen op het werk, maar ook privé zat taal me in de weg. Een ondertitelde film kijken, dat is bijvoorbeeld niets voor mij. Praktische dingen zoals het lezen van plaatsnaamborden of het invoeren van een plaats in het navigatiesysteem zijn voor de meeste mensen heel gewoon, maar als je Coevorden onder de ‘K’ zoekt, ben je lang bezig. En dat frustreert.’

De ommekeer
‘Mijn vrouw Janny probeerde me vaak over te halen om naar taalles te gaan. Maar ik zei altijd ‘Wat ze me eerder niet hebben kunnen leren, dat kunnen ze me nu ook niet meer leren’. Ik was er een hele tijd ook gewoon nog niet aan toe, ik gaf er geen prioriteit aan, ik redde me wel. Ik werkte veel, kluste aan ons huis, het kwam er gewoon niet van. Totdat mijn vader zeventien jaar geleden overleed. Er moesten veel dingen geregeld worden, stukken gelezen en geschreven. Toen liep ik vast. Uiteindelijk stuurde de huisarts me naar een maatschappelijk werker en die verwees me naar het Taalpunt in Hardenberg. Ik was inmiddels 63 jaar en met pensioen. Ik was toen één van de eerste deelnemers aan een taalcursus.’

Je moet het bijhouden
‘Ik merkte dat ik door de taallessen beter in mijn vel ging zitten. Ik verberg nu niet meer dat ik lezen en schrijven moeilijk vind en ik red me aardig. Iedereen wil je wel helpen, maar het is ook fijn dat ik nu mijn eigen woorden kan gebruiken. Ik ben inmiddels bijna 75 jaar en ga nog steeds elke week een paar uur naar les in Dedemsvaart.

Je moet het bijhouden, anders ben je het zo weer kwijt. Met het werken met de computer gaat het net zo. Voor mijn 65e had ik nog nooit een typemachine aangeraakt. Ik heb twintig keer langer werk dan iemand anders om een e-mail te sturen. Maar je moet je er in verdiepen, anders kom je over een tijdje niet meer mee.’

Taalambassadeur
‘Mijn vrouw Janny heeft me heel veel geholpen en steunt me nog altijd. Ze zegt wel eens dat ik een andere man ben geworden ten opzichte van toen ze me leerde kennen. We genieten nu van ons pensioen. Janny en ik zitten beide in het provinciaal bestuur van de Stichting ABC, een vrijwilligersorganisatie van en voor laaggeletterden. Janny als penningmeester en ik als taalambassadeur. Ook ben ik taalambassadeur voor de gemeente Hardenberg. Zo help ik bijvoorbeeld organisaties om te testen of hun brieven begrijpelijk zijn. Of bij bewegwijzering in gebouwen. Door mijn ontwikkeling doe ik nu dingen die ik nog nooit heb gedaan, zoals het spreken in het openbaar of voorlichting geven over laaggeletterdheid op plekken waar ik nog nooit ben geweest.’

Letterlijk over de drempel
‘Laaggeletterde Nederlanders zijn moeilijk om te vinden, ze schamen zich. Eigenlijk zou je met zo iemand mee moeten gaan naar het Taalpunt en ze letterlijk over de drempel helpen, want anders komen ze niet. Tegen alle mensen die moeite hebben met lezen en schrijven zou ik willen zeggen: Ga naar zo’n cursus! Je wordt minder verlegen en kunt en durft meer.’